Echte participatie is empowerment

Empowerment is geen quick fix. Er zijn geen trucs en tips, geen sluiproutes voor versnelde empowerment van jongeren. De sleutel tot empowerment van jongeren ligt feitelijk in de empowerment van de begeleider van die jongeren. Dat vraagt om inzet, consistentie en investering. Voordat je verder leest over de vijf participatieve disciplines en hoe je die in praktijk kunt brengen, neem even de tijd om een paar vragen over je eigen wens en bereid­heid voor empowerment te beantwoorden. Vergelijk vervolgens jouw antwoorden met de spelregels die staan beschreven onder “Empowerment van kwetsbare jongeren: grenzen die helpen” en volgen op de vragen.

Is empowerment mogelijk?

Empowerment is in MDt primair een multi-dimensionaal en sociaal proces waarmee jongeren hun macht herkennen, erkennen en gebruiken om een resultaat te bereiken dat zij wensen. Dat gaat verder dan ‘invloed’, omdat ‘macht’ verwijst naar een natuurlijke capaciteit om iets voor elkaar te krijgen, vrij van goedkeuring van anderen en zonder de noodzaak om hun eigen wensen in te ruilen voor acceptatie. Deze ‘macht’ is een ‘macht om te handelen’, niet een ‘macht over iets of iemand’.

Dit vraagt van begeleiders en van jongeren in een MDt maar ook van beleidsmakers en jeugdprofessionals dat ze hun aannamen over wat maatschappelijke inzet van jongeren is en kan zijn, ter discussie blijven stellen. Dat geldt specifiek voor hun aannamen over macht, kwetsbaarheid, helpen, creativiteit, resultaten bereiken en ‘succes’. Onze aannamen hierover bepalen namelijk in hoeverre we empowerment, en zelf-empowerment, van jongeren voor mogelijk houden. Als we blijven aannemen dat het vermogen van jongeren om hun gewen­ste resultaten te bereiken niet kan veranderen en groeien, dat dat vermogen een onver­anderlijk element is en blijft – in de huidige (maatschappelijke) positie van jongeren – dan is empowerment onmogelijk. Maar wanneer jongeren kunnen ervaren dat hun vermogen om een gewenst resultaat te bereiken wel degelijk verandert door samen te werken met anderen en door hun eigen acties, dan is (zelf-)empowerment wel mogelijk.